علائم کمبود و خواص منیزیم و موارد مصرف آن

خواص منیزیم و موارد مصرف آن

خواص منیزیم و موارد مصرف آن - منیزیم فلزی است به رنگ سفید یا نقره ای با نماد Mg. نام منیزیم از واژهٔ یونانی Magnesia حوضه‌ای در Thessaly یا از نام شهر قدیمی Magnesia در آسیای صغیر گرفته شده است. منیزیم هشتمین عنصر فراوان در پوسته زمین و سومین عنصر فراوان و محلول در آب دریاست . منیزیم جدول تناوبی به عنوان فلز قلیایی خاکی قرار دارد.  

ویژگی‌های منیزیم

منیزیم به عنوان سبک ترین فلز صنعتی با ویژگی‌های منحصر به فرد متالورژیکی ، کاربردهای وسیعی در صنایع مختلف یافته‌است . علی‌رغم وجود محدودیت های ذاتی در تولید و استفاده از منیزیم به دلیل این ویژگی‌ها روز به روز به کاربرد این فلز در صنایع مختلف افزوده می‌شود. این عنصر در بعضی از اعضاء بدن مانند مغز سر و تیموس و غده های فوق گرده ها و در خون و عضلات موجود است و مقدار آن در این اعضا از کلسیم بیشتر است. این عنصر در تبدیل قند خون به انرژی بسیار اهمیّت دارد.  

و چهار عمل مهم را انجام میدهد :

1. در مبارزه با افسردگی موثر است.
2. کار سیستم رگهای خونی و قلب را تنظیم و در جلوگیری از حمله قلبی موثر است.
3. از رسوب کلسیم در کلیه ها و کیسه صفرا جلوگیری می کند.
4. عمل هضم را آسان می گرداند.

یکی از املاح مورد نیاز هر سلول از بدن شما ، منیزیم می باشد .

بدن انسان بزرگسال حاوی 28-20 گرم منیزیم است که 60% از آن در استخوان ، 26% در عضله و ماهیچه ها و بقیه در بافت های نرم و مایعات بدن وجود دارد . نیمی از ذخایر منیزیم بدن شما درون سلولهای بافت ها و اندامهای بدن و نیمی از آن به صورت ترکیب با کلسیم و فسفر در استخوان وجود دارد. تنها 1% از منیزیم بدن شما در خون یافت می شود . بدن شما برای حفظ میزان ثابت منیزیم خون ، خیلی سخت فعالیت می کند. بیش از 300 واکنش بیو شیمیایی در بدن برای فعالیت خود به منیزیم نیاز دارند چرا که منیزیم باعث حفظ فعالیت نرمال ماهیچه و عصب ، ضربان منظم قلب و استحکام استخوانها می شود. همچنین منیزیم در متابولیسم انرژی و سنتز پروتئین نقش دارد.

خواص منیزیم و موارد مصرف آن

منابع غذایی و دریافت منیزیم در بسیاری از غذاها به مقدار فراوان یافت می شود و یک رژیم غذایی معمول در صورت انتخاب درست غذاهای مصرفی می توان مقدار کافی آن را تامین کرد .   منابع غذایی خوب منیزیم عبارتند از :

• سیب دانه ها
• گریپ فروت
• لیمو ترش
• ذرت زرد
• بادام
• انجیر
• گردو
• پسته
• مغز
• آجیل

سبزیجات برگی شکل مثل کلم اسفناج و ... غلات سبوس دارو حبوبات مثل لوبیا و سویا و...   تصفیه کردن غلاتی مانند ؛

• آرد
• گندم
• برنج

  فرآیند غذاها مانند ؛ شکر سبب از بین رفتن املاح از جمله منیزیم می‌شود.  

نقش منیزیم در بیماریهای رایج

منیزیم و فشار خون ( منیزیم ) در تنظیم فشار خون نقش مهمی را ایفا می کند. رژیم های غذایی که حاوی مقدار زیادی سبزی و میوه باشند منیزیم و پتاسیم را در حد کافی تأمین کرده و باعث کاهش فشار خون بالا می شوند . مطالعات نشان می دهد دریافت زیاد منیزیم ، پتاسیم و کلسیم و دریافت کم چربی و سدیم در برنامه ها و رژیم غذایی تأثیر زیادی در کاهش فشار خون بالا دارند. بنابراین توصیه می شود با دریافت کافی منابع حاوی ( منیزیم از وقوع فشار خون بالا پیشگیری و آن را کنترل کنید ) .  

خواص منیزیم و موارد مصرف آن

منیزیم و بیماریهای قلبی - عروقی دریافت کم منیزیم ، باعث اختلال در ریتم قلبی و بروز حملات و سکته های قلبی می شود. مطالعات انجام شده در بیمارانی که به سکته‌ی حاد قلبی مبتلا شدند که استفاده فوری از منیزیم پس از سکته‌ی قلبی سبب کاهش مرگ و میر بیماران می‌شود.   منیزیم و استئوپرز : ممکن است کمبود منیزیم ، عاملی خطر زا در ایجاد استئوپرز ( پوکی استخوان ) باشد. کمبود منیزیم ، متابولیسم کلسیم و هورمون تنظیم کننده کلسیم را در بدن تغییر می دهد .. مطالعات مختلفی نشان می دهد که مکمل دهی منیزیم ، چگالی معدنی استخوان را بهبود می بخشد ؛ اما برای اثبات این موضوع نیاز به مطالعات بیشتری است .  

منیزیم و دیابت 

وجود منیزیم برای متابولیسم کربوهیدرات ( قند ) لازم است. ممکن است باعث آزاد سازی و فعال شدن انسولین ( هورمون تنظیم کننده قند خون ) شود . افزایش مقدار گلوکز (قند ) خون در بیماران دیابتی باعث کاهش منیزیم خون و کمبود آن در ادرار می شود . حال می توان فهمید که چرا کمبود منیزیم در افراد دیابتی نوع 1 و نوع 2 که خوب کنترل نمی شوند ، وجود دارد. تنها بیماران دیابتی که در معرض خطر کمبود کلسیم هستند ، باید منیزیم خون خود را ارزیابی کرد ، و اگر کمبودی وجود داشت آن را جبران کنند. در بیماریهای دیگری مثل سردرد های میگرنی نیز مکمل دهی منیزیم ممکن است باعث کاهش سردرد شود اما برای اثبات این موضوع نیاز به مطالعات بیشتری است .

خواص منیزیم و موارد مصرف آن

کمبود منیزیم اگر چه کمبود شدید منیزیم نادر است ولی علائم بالینی آن با لرزش ، اسپاسم عضله ، تغییرات شخصیتی ، بی اشتهایی ، تهوع و استفراغ مشخص می شود . تتانی ، پرش عضله ، حرکات غیر ارادی ، تشنج و کما نیز در افراد با کمبود شدید منیزیم گزارش شده است . کمبود حاد منیزیم در بیماران کلیوی ، درمان بادیورتیک ها، سوء جذب ، پرکاری تیروئید ، التهاب لوزالمعده ، کواشیورکور ، دیابت، اختلالات غده پاراتیروئید ، استرس بعد از جراحی و راشیتیسم مقاوم به ویتامین D ، ایجاد می‌شود.   مسمومیت اگرچه افزایش دریافت منیزیم می تواند مانع از آهکی شدن استخوان شود ولی احتمال دریافت آن از منابع غذایی و مکمل ها خیلی کم است . تنها مورد مسمومیت در کارگران کارخانه ذوب فلزات مشاهده شده است که غبار منیزیم را به مقدار زیاد از راه تنفس یا راه دهان دریافت می کنند.  

5 علامت هشدار دهنده کمبود منیزیم

بسیاری از اهمیت منیزیم آگاه نیستند ، ولی برای مثال از فواید آهن و کلسیم باخبرند. در صورتی که این عنصر برای مغز ، قلب و عملکرد ماهیچه‌ها حیاتی و همراه با ویتامین K و D برای افزایش و بهبود سلامت استخوان‌ها ضروری است . کمبود منیزیم چنان شایع است که به جرات می‌توان گفت درصد قابل توجهی از آدم ها به آن مبتلا هستند. پنج علامت هشداردهنده زیر ممکن است کمبود این عنصر حیاتی و مهم را نشان دهد:  

زنگ زدن گوش یا کم شنوایی

وزوز گوش یا صدای زنگ زدن مداوم گوش و نیز کم شنوایی از علائم شایع کمبود منیزیم است. مطالعات و تحقیقات بی‌شماری درباره ارتباط سلامت گوش و دریافت منیزیم کافی صورت گرفته است. تحقیقی در چین مشخص کرده است دریافت مقدار کافی از این عنصر از تشکیل رادیکال‌های آزادی که به ناشنوایی منجر می‌شود جلوگیری می‌کند. در تحقیق دیگری در مایوکلینیک نیز معلوم شد اکثر موارد مکمل‌های منیزیم به درمان بیمارانی که دچار کم‌شنوایی شده بودند کمک کرده تا آنها طی سه ماه شنوایی خود را دوباره به دست آورند.  

گرفتگی عضلات

منیزیم برای بهبود عملکرد عضلات عنصری حیاتی است. بدون این عنصر بدن ممکن است دچار رعشه یا تشنج شود؛ زیرا این عنصر اجازه می‌دهد ماهیچه‌ها در حالت شل و ریلکس باشند. به همین علت است که برای مثال از قطره اکسید منیزیم برای تسکین درد زایمان استفاده می‌کنند و به همین دلیل منیزیم در بسیاری مکمل‌های خواب‌آور یافت می‌شود. بنابراین نبود مقدار کافی این عنصر ممکن است به تیک‌های ماهیچه های صورت ، گرفتگی یا لرزش‌ پا هنگام خواب منجر شود.  

افسردگی

یک قرن پیش وقتی دکترها از منیزیم برای درمان اختلالات روحی استفاده کردند ، ارتباط بین میزان کم منیزیم و افسردگی کشف شد . با تحقیق در بیمارستان روان‌پزشکی کرواسی، علم جدید نیز این یافته را دوباره به اثبات رساند.در بسیاری از بیمارانی که خودکشی کرده بودند میزان این عنصر حیاتی و مهم بشدت پایین بوده است . مزیت بسیار مهم منیزیم بر دیگر داروهای ضدافسردگی رایج ، فقدان عوارض جانبی ناشی از مصرف این داروهاست.  

عملکرد غیر طبیعی قلب

همان‌طور که گفته شد میزان کم منیزیم ممکن است روی عملکرد ماهیچه های سراسر بدن از جمله عضله و ماهیچه های قلب تاثیر بگذارد. مقدار ناکافی منیزیم ممکن است بیماری‌هایی پدید بیاورد که به آن آریتمی قلبی یا تپش نامنظم گفته می‌شود و ممکن است عوارض بسیار خطرناکی از جمله سکته قلبی یا مغزی به دنبال داشته باشد. به همین دلیل برای مثال پزشکان مرکز هنری لوهارت برای درمان بیماران آریتمیتی از داروی حاوی منیزیم استفاده می‌کنند.  

سنگ کلیه

بسیاری از مردم بر این باورند که سنگ های کلیه به دلیل کلسیم اضافی ایجاد می‌شوند در صورتی که فقدان منیزیم مسبب آن می‌شود. منیزیم با جلوگیری از چسبیدن کلسیم به یون اگزالات مانع تشکیل این سنگ ها می‌شود. سنگ‌های کلیه ممکن است دردهای زجرآوری پدید بیاورد. بنابراین خوب است بدانید چیزی بسادگی مکمل منیزیم می‌تواند از تشکیل آن جلوگیری کند. در صورت وجود هر یک از این علائم، بهتر است با پزشک خود مشاوره کنید. همچنین عاقلانه است از رژیمی غذایی‌ پیروی کنید که سرشار از مواد غذایی منیزم‌دار چون بامیه ، تخمه آفتابگردان ، تخمه کدو ، سویا ، لوبیا قرمز ، بادام و بادام هندی و اسفناج باشد.  

پنج مزیت سلامت‌بخش منیزیم عبارت است از:

  تغییر روند پوکی استخوان

پژوهش‌های متعددی نشان داده است کلسیم همراه با مکمل منیزیم تراکم این عنصر را در استخوان بهبود می‌بخشد. کمبود منیزیم سوخت‌ و ساز کلسیم و هورمون‌های تنظیم‌کننده کلسیم را تغییر می‌دهد که در نهایت به پوکی استخوان منجر می‌شود. مقدار دریافت منیزیم بسیار مهم است، زیرا از پوکی استخوان جلوگیری می‌کند.  

جلوگیری از بیماری‌های قلبی ـ عروقی

یکی از مهم‌ترین فواید منیزیم کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی و عروق کرونری است . نتیجه تحقیقات تغذیه‌ای نشان داده است دریافت مقدار کافی منیزیم خطر سکته مغزی را کاهش می‌دهد. کمبود منیزیم خطر تپش نامنظم قلب یا آریتمی قلبی را افزایش می‌دهد ؛ بنابراین مصرف مقدار کافی و توصیه شده مکمل های غذایی منیزیم ممکن است برای دستگاه قلبی ـ عروقی سودمند و مفید باشد.  

تنظیم فشارخون

منیزیم نقش کلیدی در تنظیم فشار خون طبیعی دارد. مکمل های منیزیم در کنار رژیم غذایی سرشار از میوه و سبزی که منابع بسیار خوب پتاسیم و منیزیم هستند همیشه با کاهش خون در ارتباط بوده است.  

درمان دیابت

تحقیقات نشان می‌دهد افراد دارای کمبود منیزیم در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع دوم و رتینوپاتی ( شبکیه چشم دیابتی ) شدید هستند. منیزیم به سوخت‌ و ساز کربوهیدارت‌ها کمک می‌کند و بر ترشح و فعالیت انسولین تاثیر می‌گذارد ، بنابراین​میزان گلوکز خون را کنترل می‌کند . ثابت شده است با دریافت هر 100 میلی‌گرم منیزیم در روز ، 15​ درصد خطر ابتلا به دیابت نوع دوم کاهش می‌یابد.  

درمان میگرن و بی‌خوابی و افسردگی

از دیگر فواید بی‌شمار سلامت‌بخش منیزیم می‌توان به درمان میگرن ، بی‌خوابی و افسردگی اشاره کرد. همچنین ثابت شده است منیزیم اشکال شدید اختلالات روانی چون حملات پاتیک ( ترس شدید و بیمارگونه ) ، استرس ، اضطراب و آشفتگی های افراطی را درمان می‌کند. مکمل‌های منیزیم شدت چنین حملاتی را کاهش چشمگیری می‌دهند و ممکن است در میزان دفعات بازگشت این حملات موثر باشند.

منابع : ویکی پدیا / دانشنامه رشد / بیتوته