
از عفونت ادراری در زنان چه میدانید؟
عفونت ادراری در زنان یکی از رایجترین و در عین حال آزاردهندهترین مشکلات سلامتی بوده که در اغلب موارد نیمی از زنان در طول زندگی خود حداقل یک بار با آن روبهرو میشوند. این عارضه نه تنها با علائم ناخوشایندی نظیر درد و سوزش همراه بوده، بلکه در صورت عدم تشخیص و همچنین درمان بهموقع، میتواند عوارض جدیتری همچون عفونت کلیهها را به دنبال داشته باشد.
آگاهی از اینکه عفونت ادراری در زنان چیست، چه نشانههایی دارد و چگونه میتوان آن را مدیریت یا پیشگیری کرد، نخستین و در عین حار اساسیترین گام برای حفظ سلامت زنان محسوب میشود. در این مقاله از مجله دکتر لوکس به پاسخ تمامی سوالهای شما درباره عفونت ادراری در زنان خواهیم پرداخت.
عفونت ادراری در زنان چیست؟
ساختار خاص بدن زنان، آنها را بیشتر در معرض خطر ابتلا به عفونتهای ادراری قرار میدهد؛ چرا که مجرای ادرار در زنان کوتاهتر از مردان بوده و فاصله آن با مقعد نیز کمتر خواهد بود؛ در نهایت، این ویژگیها انتقال باکتریهایی مانند اشرشیا کلی (E. coli) که در اغلب موارد در روده زندگی میکنند، به دستگاه ادراری را تسهیل مینماید.
عفونت ادراری در زنان (Urinary Tract Infection - UTI) به وضعیتی اطلاق میشود که باکتریها وارد دستگاه ادراری انسان شده و در آن تکثیر مییابند. گرچه این عفونت میتواند هریک از بخشهای دستگاه ادراری را تحت تاثیر قرار دهد، اما رایجترین نوع آن مربوط به عفونت مثانه یا سیستیت خواهذ بود.

علائم عفونت مجاری ادراری
علائم عفونت ادراری در زنان میتواند از ناراحتیهای خفیف تا درد شدید کاملا در هر فرد متفاوت دیده شود. داشتن اطلاعات کافی از این نشانهها به شما کمک میکند تا سریعتر اقدام به درمان نمایید امل رایجترین علائم این بیماری در زنان شامل موارد زیر است:
علائم | توضیحات |
---|---|
سوزش هنگام دفع ادرار | یکی از اولین و مشخصترین نشانههای عفونت ادراری |
تکرر ادرار | احساس نیاز مکرر و فوری به ادرار، حتی زمانی که مثانه پر نباشد |
درد در ناحیه زیر شکم و لگن | احساس فشار همراه با درد در قسمت پایین شکم و لگن |
تغییر در ظاهر یا بوی ادرار | ادرار ممکن است کدر، دارای بوی ناخوشایند یا همراه با خون نیز دیده شود |
احساس تخلیه ناقص مثانه | حتی پس از ادرار کردن، این احساس را دارید که مثانه به طور کامل تخلیه نشده است |
تب و لرز (در موارد پیشرفته) | در صورتی که عفونت به کلیهها سرایت کند، ممکن است با حالت تهوع، تب، لرز و درد پهلو همراه باشد. |
بررسی 7 علت مهم عفونت ادراری در زنان
علت اصلی بروز عفونت ادراری در زنان ورود باکتریها به مجرای ادرار و رشد و تکثیر آنها در مثانه به شمار میرود. باکتری E. coli که به طور طبیعی در روده بزرگ یافت میشود، عامل حدود 80 تا 90 درصد موارد این بیماری محسوب میشود. عوامل مختلفی میتوانند احتمال ابتلا به عفونت ادراری را در زنان بالا ببرند:
- نگه داشتن ادرار: عدم تخلیه بهموقع مثانه، محیطی مناسب برای تکثیر باکتریها فراهم میکند.
- فعالیت جنسی: انجام این امر میتواند باکتریها را به سمت مجرای ادرار منتقل نموده و در این راستا خطر عفونت را نیز بالا ببرد.
- یائسگی: کاهش سطح استروژن پس از یائسگی منجر به نازکتر شدن دیوارههای دستگاه ادراری شده و آن را نسبت به عفونت آسیبپذیرتر مینماید.
- استفاده از برخی روشهای جلوگیری از بارداری: کمک گرفتن از روشهایی نظیر دیافراگم یا اسپرمکشها احتمال ورود باکتریها به دستگاه ادراری را بالا میبرند.
- دیابت: بالا بودن سطح قند خون در بدن، سیستم ایمنی را ضعیف نموده و بدین ترتیی شرایط مساعدی برای رشد باکتریها ایجاد میگردد.
- استفاده از سوند ادراری: در محیطهای بیمارستانی، استفاده از سوند یکی از دلایل رایج ابتلا به عفونت ادراری به شمار میرود.
- انسداد در دستگاه ادراری: مشکلاتی نظیر سنگ کلیه میتوانند جریان طبیعی ادرار را مختل نموده و خطر عفونت را افزایش دهند.
این عوامل میتوانند نقش مهمی در ایجاد یا تشدید عفونت ادراری در زنان داشته باشند و توجه به آنها برای پیشگیری و درمان ضروری خواهد بود.

بهترین دارو برای عفونت ادراری بانوان
درمان اصلی این بیماری به طور معمول شامل تجویز آنتیبیوتیکها برای از بین بردن باکتریهای عامل عفونت است. پزشک پس از تشخیص، غالباً یک دوره درمانی کوتاهمدت (بین 7 تا 14 روز) را پیشنهاد میکند.
انتخاب مناسبترین دارو به منظور درمان عفونت ادراری در بانوان به عواملی همچون نوع باکتری، شدت عفونت و سابقه پزشکی بیمار بستگی داشته و لازم است تحت نظر پزشک متخصص انجام گیرد.
در برخی موارد، جهت کاهش درد و سوزش شدید ناشی از عفونت ادراری، ممکن است داروهای مسکن ادراری همچون فنازوپیریدین همراه با آنتیبیوتیکها نیز تجویز گردد. این دارو میتواند رنگ ادرار را به نارنجی یا قرمز تغییر دهد، اما بهطور قابل توجهی در تسکین علائم دردناک موثر و نتیجهبخش خواهند بود.
شایان به ذکر است که هرگز بدون تجویز پزشک اقدام به مصرف خودسرانه دارو نکنید؛ چرا که این امر ممکن است منجر به ایجاد مقاومت دارویی در بدن شود و روند درمان را پیچیدهتر سازد.
این مقاله را از دست ندهید: رازهایی که باید درباره عفونت قارچی واژن بدانید
قوی ترین انتی بیوتیک برای عفونت ادراری در زنان
به منظور تعیین بهترین آنتیبیوتیک در درمان عفونت ادراری زنان، تشخیص نوع باکتری عامل بیماری از طریق آزمایش کشت ادرار ضروری محسوب میشود. با این وجود، برخی آنتیبیوتیکها در راستای اثربخشی بالا و طیف وسیع فعالیت، به عنوان گزینههای اصلی درمان شناخته میشوند که در ادامه آمده است:
نام آنتیبیوتیک | ویژگیها و کاربرد |
---|---|
تریمتوپریم/سولفامتوکسازول(کوتریموکسازول) | داروی ترکیبی مؤثر که سالهاست برای درمان عفونت ادراری استفاده میشود. مناسب برای موارد غیرپیچیده. |
نیتروفورانتوئین (ماکروبید) | گزینهای عالی برای درمان عفونتهای ساده و غیرپیچیده مثانه. |
فسفومایسین | آنتیبیوتیکی که به صورت تک دوز مصرف میشود و برای درمان عفونتهای خفیف و سادهبسیار راحت و موثر است. |
سیپروفلوکساسین | آنتیبیوتیکی قوی از خانواده فلوروکینولونها که به طور معمول برای موارد پیچیدهتر یا مقاوم بهدرمان تجویز میگردد. |
لووفلوکساسین | یکی دیگر از آنتیبیوتیکهای خانواده فلوروکینولونها که جهت درمان عفونتهای شدیدتر وپیچیده به کار میرود. |
درمان خانگی عفونت ادراری در زنان
در کنار استفاده از داروهای تجویز شده توسط پزشک، برخی روشهای خانگی میتوانند به کاهش علائم و تسریع روند بهبود عفونت ادراری در زنان کمک بسزایی کنند. این روشها جایگزین درمان پزشکی نیستند، اما به عنوان مکمل میتوانند اثرات مفیدی داشته باشند:
- هیدراته نگهداشتن بدن
نوشیدن مقدار زیادی آب در طول روز به دفع باکتریها از دستگاه ادراری کمک میکند. همواره توصیه میشود حتما روزانه حداقل 8 لیوان آب بنوشید.
- مصرف ویتامین C
این ویتامین با اسیدیتر کردن ادرار، محیطی نامناسب برای رشد باکتریها ایجاد میکند.
- مصرف آب کرنبری
کرنبری حاوی ترکیباتی به نام پروآنتوسیانیدین است که از اتصال باکتریها به دیواره مثانه جلوگیری میکند. بهتر است آب کرنبری خالص و بدون شکر مصرف شود.
- کیسه آب گرم
قرار دادن یک کیسه آب گرم زیر شکم میتواند درد و ناراحتی را کم کند و احساس آرامش ایجاد نماید.
- تخلیه مرتب مثانه
نگه داشتن ادرار و تخلیه دیر به دیر میتواند شرایط را جهت تکثیر باکتریها فراهم کند. بهتر است به طور مرتب مثانه خود را تخلیه کرده و از تخلیه ناقص پرهیز نمایید.
- اجتناب از مواد تحریکزا
مصرف الکل، قهوه، نوشیدنیهای گازدار و غذاهای تند میتواند منجر به تحریک مثانه و تشدید علائم شود. بهتر است این مواد را تا زمان بهبودی کامل کنار بگذارید.
در نهایت این روشهای درمان خانگی عفونت ادراری در زنان میتوانند سیستم دفاعی طبیعی بدن را تقویت نموده و روند درمان عفونت ادراری را تسهیل کنند.

راهکارهای پیشگیری از عفونت ادراری مکرر در بانوان
در صورتی که شما هم (بیش از دو بار در شش ماه) با مشکل عفونت ادراری مواجه میشوید، پیشگیری از این بیماری بسیار حائز اهمیت خواهد بود. با رعایت توصیههایی که در ادامه خواهیم گفت، میتوانید از چرخه عفونتهای مکرر جلوگیری نمایید:
- انتخاب لباس زیر مناسب: استفاده از لباسهای زیر نخی و همچنین گشاد منجر به خشک و خنک ماندن ناحیه تناسلی شده و از رشد باکتریها تا حد زیادی جلوگیری میکند.
- رعایت اصول بهداشتی: پس از دفع مدفوع، همواره از جلو به عقب خود را تمیز نموده تا از انتقال باکتریهای روده به مجرای ادرار پیشگیری گردد.
- ادرار کردن پس از مقاربت جنسی: این کار به شستشو و دفع باکتریهایی که ممکن است در طول رابطه وارد مجرای ادرار شده باشند، کمک چشمگیری میکند.
- اجتناب از محصولات تحریککننده: از مصرف دوشهای واژینال، پودرهای معطر در ناحیه تناسلی و اسپریهای بهداشتی زنانه خودداری نمایید؛ چرا که این محصولات میتوانند تعادل طبیعی باکتریها را مختل کنند.
- تغییر روش جلوگیری از بارداری: در صورتی که از دیافراگم به منظور جلوگیری از بارداری استفاده میکنید و به طور مکرر دچار عفونت ادراری میشوید، با یک متخصص درباره روشهای جایگزین مشورت نمایید. سادهترین روش جلوگیری از بارداری خانگی: راهکارهای بدون دارو
- مصرف پروبیوتیکها: مکملهای پروبیوتیک میتوانند به حفظ تعادل باکتریهای مفید در واژن و دستگاه ادراری کمک نموده و مانع از رشد باکتریهای بیماریزا در این ناحیه شوند.

سخن پایانی
عفونت ادراری در زنان به عنوان یک مشکل آزاردهنده محسوب میشود اما نباید چندان نگران بود؛ چرا که با درمان مناسب و پیشگیری صحیح، بهراحتی قابل کنترل و مدیریت است. به منظور مقابله با این عارضه، دانستن نشانهها در کنار اقدام بهموقع برای درمان و رعایت نکات بهداشتی جهت پیشگیری از عود مجدد، بسیار حائز اهمیت است.
هیچگاه نباید از به راحتی از کنار این علائم بگذرید یا به منظور درمان و تسکین علائم به مصرف خودسرانه داروها روی آورید. با مراجعه به پزشک و ایجاد تغییرات ساده در سبک زندگی، میتوانید از درد و ناراحتیهای ناشی از عفونت ادراری جلوگیری نمایید. همچنین ژل شستشوی بانوان Stem Cell را نیز ببینید.
دیدگاه شما