جوش زیر پوستی و راه‌های درمان آن

جوش زیر پوستی

جوش زیر پوستی  چیست؟ حتما همه ما آن را تجربه کرده‌ایم. درست مانند یک برجستگی سفت، دردناک و ملتهب در اعماق پوست که هیچ سر سفیدی نداشته و قصد بیرون آمدن هم ندارد. جوش زیر پوستی یا به اصطلاح به آن جوش کور (Blind Pimple) نیز گفته می‌شود، یکی از آزاردهنده‌ترین انواع آکنه‌ها به شمار می‌رود. 

این جوش‌ها نه تنها از نظر ظاهری ناخوشایند هستند، بلکه دردشان می‌تواند روزها ادامه دار باشد و تلاش برای دستکاری آن‌ها تنها اوضاع را بدتر می‌کند و می‌تواند منجر به تشدید التهاب، ایجاد اسکار (جای زخم) و طولانی‌تر شدن روند بهبودی شود. درک علت شکل‌گیری این نوع جوش‌ها، نخستین قدم جهت درمان اصولی است. در این مقاله از مجله دکتر لوکس، به بررسی علل بروز و همچنین راهکارهای درمانی خواهیم پرداخت.

جوش‌های زیرپوستی چیست؟

پیش از هرچیزی باید بدانیم اصلا چیست و چرا به وجود می‌آید. جوش زیرپوستی در حقیقت یک فولیکول موی مسدود شده در عمق پوست است. این عارضه زمانی نمایان می‌شود که چربی اضافی (سبوم)، سلول‌های مرده پوست و باکتری‌ها (به‌ویژه پروپیونی باکتریوم آکنس) در داخل یک منفذ به دام می‌افتند.

در واقع، این تله، یک محیط بسیار مناسب جهت رشد باکتری‌ها و ایجاد یک واکنش التهابی قدرتمند در لایه‌های زیرین پوست فراهم می‌سازد. در نهایت، یک توده متورم، حساس و قرمز رنگ ایجاد می‌شود.

از ویژگی‌های اصلی این نوع جوش می‌توان به موارد زیر اشاره داشت:

• قرارگیری در عمق پوست
• عدم وجود سر سفید یا سیاه
• احساس درد و حساسیت هنگام لمس
• التهاب و قرمزی قابل توجه در ناحیه اطراف
• ماندگاری طولانی‌تر نسبت به جوش‌های سطحی

چرا جوش زیر پوستی شکل می‌گیرد؟

شناخت دلایل، راه اصلی پیشگیری و درمان محسوب می‌شود. این نوع جوش در اغلب موارد حاصل ترکیبی از عوامل متعددی بوده که در هر شخص می‌تواند متفاوت باشد. سبک زندگی، ژنتیک و تغییرات هورمونی، سه ضلع اصلی این مثلث هستند.

• نوسانات شدید هورمونی
• استعداد و سابقه ژنتیکی آکنه
• استرس مزمن و افزایش کورتیزول
• رژیم غذایی با شاخص گلیسمی بالا
• تولید بیش از حد چربی پوست (سبوم)
• تجمع سلول‌های مرده و انسداد منافذ
• استفاده از محصولات آرایشی کومدوژنیک

روش‌های درمان جوش زیر پوستی

راهکارهای خانگی جهت کنترل جوش زیر پوستی

در مراحل اولیه و به منظور مدیریت موارد خفیف، برخی راهکارهای خانگی می‌توانند در این مسیر بسیار نتیجه بخش باشند. نکته کلیدی که باید به آن توجه داشت، تمرکز بر کاهش التهاب و جلوگیری از دستکاری جوش است.

• کمپرس گرم

استفاده از یک حوله گرم و مرطوب به مدت 10 تا 15 دقیقه، چند مرتبه در طول روز، می‌تواند به کاهش التهاب و تسهیل خروج چربی و باکتری از منفذ کمک چشمگیری نماید.

• استفاده از روغن درخت چای

این روغن یک ضدعفونی‌کننده و ضدالتهاب طبیعی است. یک قطره از آن را با چند قطره روغن حامل (مانند روغن جوجوبا) مخلوط نموده و به آرامی بر روی ناحیه مورد نظر بمالید.

• چسب جوش

این چسب‌های کوچک دربردارنده‌ی مواد جاذب نظیر هیدروکلوئید هستند. قرار دادن آن‌ها روی جوش می‌تواند به جذب چربی و عفونت و کاهش التهاب کمک شایانی کند.

درمان‌های تخصصی و دارویی

هنگامی که راهکارهای خانگی پاسخگو نباشند یا با عارضه‌های شدید و مکرر روبرو هستید، باید به سراغ ترکیبات فعال و درمان‌های تخصصی بروید.

استفاده از لایه‌بردارهای شیمیایی

• اسید گلیکولیک (Glycolic Acid): این آلفا هیدروکسی اسید (AHA) با لایه‌برداری سطح پوست، از تجمع سلول‌های مرده جلوگیری می‌نماید.
• اسید سالیسیلیک (Salicylic Acid): این اسید محلول در چربی، به عمق منافذ نفوذ نموده و به حل کردن چربی و سلول‌های مرده کمک شایانی می‌کند.
• بنزوئیل پروکساید (Benzoyl Peroxide): یک ترکیب قدرتمند که باکتری‌های مولد آکنه را از بین می‌برد. لازم است از غلظت‌های پایین‌تر (2.5٪ تا 5٪) شروع شده تا از خشکی و تحریک پوست جلوگیری گردد.
• رتینوئیدهای موضعی (Topical Retinoids): ترکیباتی مانند آداپالن (Adapalene)، ترتینوئین (Tretinoin) و تازاروتن (Tazarotene) با تنظیم چرخه سلولی و جلوگیری از انسداد منافذ، نقشی کلیدی در درمان و پیشگیری از انواع آکنه دارند.
• آنتی‌بیوتیک‌های موضعی: محصولاتی نظیر کلیندامایسین (Clindamycin) می‌توانند باکتری‌ها را کنترل کرده اما اغلب در کنار سایر ترکیبات تجویز می‌شوند.
• تزریق کورتیکواستروئید: در موارد بسیار ملتهب و دردناک، متخصص پوست می‌تواند مقدار کمی استروئید را به طور مستقیم به داخل جوش تزریق نماید. این امر به سرعت التهاب و تورم را طی 24 تا 48 ساعت کاهش می‌دهد.

باورهای غلط رایج که اوضاع را بدتر می‌کنند

• خمیردندان روی جوش

خمیر دندان برای جوش در راستای مواد موجود در خمیردندان به شدت پوست را تحریک و خشک ساخته و التهاب را وخیم‌تر می‌کند.

• الکل برای خشک کردن جوش

الکل چربی طبیعی و محافظ پوست را از بین برده و منجر به تولید چربی بیشتر به عنوان واکنش جبرانی می‌گردد.

چگونه از فعال شدن جوش‌های آینده جلوگیری کنیم؟

بدین منظور حتما اقدامات زیر را انجام دهید:

• پاکسازی دو مرحله‌ای شبانه
• استفاده روزانه و الزامی از ضدآفتاب
• مدیریت رژیم غذایی و کنترل استرس
• حفظ رطوبت پوست با آبرسان فاقد چربی
• استفاده از رتینوئید موضعی در روتین شب
• لایه‌برداری شیمیایی منظم (دو تا سه بار در هفته)

استرس چه نقشی در ایجاد پاپول‌های دردناک  دارد؟

پوست، بزرگترین عضو بدن، یک اندام واکنش‌گرا به استرس و اضطراب است. هنگامی که شما در شرایط استرس‌زا قرار می‌گیرید، بدن هورمونی به نام کورتیزول ترشح می‌کند. بالا رفتن سطح کورتیزول، غدد چربی پوست را تحریک کرده تا سبوم بیشتری تولید کنند. این چربی اضافی، یکی از عوامل اصلی ایجاد انسداد و جوش زیر پوستی به شمار می‌رود.

از سوی دیگر، استرس سیستم ایمنی بدن را تضعیف نموده و پاسخ‌های التهابی را در سراسر بدن، از جمله پوست، تشدید می‌کند. در نهایت، یک جوش کوچک می‌تواند تحت تاثیر استرس، به یک توده بزرگ و ملتهب تبدیل گردد. البته این نوع عارضه‌ها در پوست به مراتب بیشتر دیده می‌شود.

برای مدیریت استرس جهت سلامت پوست راهکارهای زیر را دنبال کنید:

• مدیتیشن و تمرکز بر ذهن‌آگاهی
• ورزش منظم و فعالیت بدنی روزانه
• داشتن 7 تا 9 ساعت خواب کافی شبانه
• انجام تمرینات تنفسی عمیق و تنفس دیافراگمی

این مقاله را از دست ندهید: روتین پوست کره‌ای: 10 مرحله برای رسیدن به پوست شیشه‌ای و آیینه‌ای

چه زمانی باید به متخصص پوست مراجعه کنیم؟

اگر موارد زیر را مشاهده نمودید:

• بسیار بزرگ و دردناک باشد.
• به صورت گروهی ظاهر می‌شوند.
• در صورتی که بعد از 2-3 هفته بهبود حاصل نشد.

در این صورت وقت آن است که از یک متخصص پوست کمک بگیرید. درمان‌هایی مثل تزریق کورتیزون می‌توانند التهاب را در عرض 14 تا 48 ساعت به طرز چشمگیری کاهش دهند.

سوالات متداول درباره پاپول‌های پوستی

1.آیا جوش زیر پوستی خود به خود از بین می‌رود؟

بله، اکثر آن‌ها با گذشت زمان توسط بدن جذب شده و از بین می‌روند، اما این فرآیند ممکن است هفته‌ها به طول انجامد.

2. آیا استفاده از یخ می‌تواند به کاهش تورم کمک کند؟

بله، قرار دادن یک قطعه یخ در پارچه تمیز به مدت چند دقیقه بر روی جوش، می‌تواند به طور موقت به انقباض عروق خونی و کاهش تورم و درد کمک نماید.

3. آیا رژیم غذایی در ایجاد جوش زیر پوستی موثر است؟

برای برخی افراد، مصرف بیش از حد لبنیات و غذاهای با شاخص گلیسمی بالا (مانند شکر و کربوهیدرات‌های تصفیه شده) می‌تواند محرک باشد.

4. چه مدت طول می‌کشد تا یک جوش زیر پوستی از بین برود؟

با مراقبت صحیح، در اغلب موارد بین 1 تا 2 هفته. بدون مراقبت یا با دستکاری، این زمان می‌تواند بسیار طولانی‌تر نیز شود.

سخن پایانی

مدیریت جوش زیر پوستی نیازمند یک راهکار چندجانبه و صبورانه است. باید بدانید که هیچ راه‌حل جادویی یک شبه‌ای وجود ندارد. مهم‌ترین اصل، دستکاری نکردن جوش‌هاست؛ چرا که فشردن آن می‌تواند عفونت را به لایه‌های عمیق‌تر پوست هدایت کند و منجر به ایجاد کیست‌های بزرگتر یا اسکارهای دائمی شود. همچنین فوم شستشوی صورت اویدرم پوست چرب را نیز ببینید.

منبع: healthline