سندرم پای بی قرار چیست؟ علائم و انواع آن
سندرم پای بی قرار RLS
بیماری پای بیقرار نوعی اختلال خواب است که در آن، فرد مبتلا دچار احساس ناخوشایند در پاها می‌شود و آن را به صورت احساس گزگز، مورمور، سوزش، درد و کشش یا حرکت حشرات روی پوست توصیف می‌کند و بیمار برای کاهش حس ناچار است پای خود را تکان دهد یا بکشد.
این احساس ناخوشایند معمولاً در نرمه ساق پا اتفاق می‌افتد ولی می‌تواند در هر جای اندام تحتانی از مچ پا گرفته تا ران و حتی به ندرت در دستها و شکم نیز احساس شود. این احساس معمولاً وقتی رخ می‌دهد که بیمار دراز می‌کشد، یا برای مدت طولانی می‌نشیند.
فردی که دچار این حالت می‌شود به ناچار پای خود را حرکت می‌دهد. حرکت پاها، راه رفتن، مالش یا ماساژ پاها یا خم کردن زانوها به طور موقت تا حدی علایم را کاهش می‌دهد و عدم تحرک و استراحت، سبب تشدید علائم بیماری می‌شود.
ین بیماران معمولاً در به خواب رفتن دچار مشکل هستند و معمولاً بهترین خواب را در انتهای شب و ساعات صبح تجربه می‌کنند. چون این افراد خواب کافی را تجربه نکرده‌اند ممکن است در طول روز خواب آلود باشند.
گاهی بیماری پای بیقرار به همراه حرکات متناوب اندامها حین خواب (Periodic Limp Movements in sleep) دیده می‌شود. این بیماران به صورت بی‌اختیار حرکات دوره ای پا در حین خواب دارند. این حرکات به طور معمول هر ۱۰ تا ۶۰ ثانیه رخ می‌دهد.
بعضی افراد صدها بار در طی شب اندام‌های خود را حرکت می‌دهند. این حرکات نه تنها باعث اختلال خواب این افراد می‌شود بلکه سبب اختلال خواب اطرافیان آنها نیز می‌گردد. بین 5 تا 15 درصد از مردم ایالات متحده به سندروم پاهای بی قرار مبتلا هستند.
شیوع این اختلال با افزایش سن رابطه‌ای مستقیم دارد. سندروم پاهای بی قرار بیشتر در میان زنان شایع است. یک بررسی انجام شده در این خصوص نشان داد که سندروم پاهای بی قرار عامل یک سوم اختلال بی خوابی در افراد بالای 60 سال است. کودکان هم می‌توانند به سندروم پاهای بی قرار گرفتار شوند که این پدیده در بسیاری از موارد با بیش فعالی یا «درد ناشی از رشد» اشتباه گرفته می‌شود.
علت سندرم پای بی قرار RLS:
هر چند علل این بیماری شناخته شده نیست ولی نقش عوامل زیر ثابت شده‌است:
بیماری های مزمن. بعضی از بیماری های مزمن و خاص همچون کمبود آهن، بیماری پارکینسون، نارسایی کلیه، دیابت و نوروپاتی محیطی معمولا با سندرم پای بی قرار مرتبط هستند. درمان این بیماری ها معمولا باعث درمان سندرم پای بی قرار هم می‌شود.
داروها. بعضی از انواع داروها همچون داروهای ضد تهوع، داروهای آنتی سایکوتیک، داروهای ضدافسردگی و داروهای درمان سرماخوردگی و یا آلرژی که شامل آرام بخش آنتی هیستامین هستند، می‌توانند بیماری را شدیدتر نمایند.
بارداری. بعضی از خانم ها در دوران بارداری بخصوص سه ماه آخر بارداری دچار سندرم پای بی قرار می‌شوند. بیماری معمولا ۱ ماه بعد از زایمان برطرف می‌شوند. سایر عواملی که می‌تواند باعث ابتلا به سندرم پای بی قرار شود شامل مصرف الکل و بی خوابی است. بهبود خواب و ترک مصرف الکل می‌تواند به بهبود بیماری کمک نماید. در بعضی خانواده‌ها به صورت ارثی این حالت بیشتر دیده می‌شود.
کم خونی و پایین بودن سطح آهن خون. بیماریهای مزمن مثل نارسایی کلیوی، دیابت، آرتریت روماتویید (التهاب مفاصل) و نوروپاتی‌های محیطی (بیماریهای مربوط به سیستم عصبی). مصرف قهوه و ترکیبات حاوی کافئین. افراد مسن و سالمند بیشتر به این بیماری مستعدند. قطع مصرف اپیوییدها ( در صورت وجود وابستگی ) که ممکن است این بیماری به صورت بسیار شدید ظاهر گردد.
تشخیص این بیماری بر اساس شرح حال، معاینات و پاراکلینیک است که توسط پزشک داده می‌شود و بر اساس عوامل مؤثر، درمان آن صورت می‌گیرد
درمان سندرم پای بی قرار RLS:
بعضی اوقات برای درمان سندرم پای بی قرار باید سایر بیماریهای مرتبط همچون کمبود آهن یا نوروپاتی محیطی را باید درمان نمود. درمان کمبود آهن ممکن است با تجویز مکمل‌های آهن در ارتباط باشد. با این حال دقت نمایید که برای دریافت آهن باید قبل از آن سطح آهن خونتان را چک کرده و با تجویز پزشک اقدام به دریافت دارو نمایید.
اگر سندرم پای بی قرار در شما با هیچ بیماری دیگری مرتبط نباشد، برای درمان آن می‌بایست بر تغییرات سبک زندگی یا درمان دارویی تمرکز نمایید.
درمان دارویی فقط با دستور پزشک مجاز بوده و بدون مراجعه به پزشک ممکن نیست. آگونیستهای دوپامین مانند پرامی‌پکسول و کابرگولین، گاباپنتین و بنزودیازپین‌ها در درمان این اختلال بکار می‌روند.
حمام و ماساژ. حمام آب گرم و ماساژ پاها می‌تواند کمک بزرگی برای آرام کردن پاهای شما باشد.
کمپرس آب گرم و یا آب سرد. استفاده از کمپرس های آب گرم و سرد مفید بوده، بسته به اینکه کدام بیشتر بر شما تاثیر می‌گذارد از کمپرس سرد یا گرم استفاده نمایید.
استفاده از تکنیک های آرام کننده. تکنیک های آرام کننده (relaxation) همچون یوگا و مدیتیشن بخصوص قبل از خواب ممکن است بتواند به شما کمک نماید.
برنامه ریزی مناسب برای خواب. خستگی می‌تواند باعث بدتر شدن شدت سندرم پای بی قرار شود، پس حفظ بهداشت خواب بسیار مهم می‌باشد. دریافت خواب مناسب و همچنین برنامه ریزی مناسب برای خواب و محیط آرام بخش خواب می‌تواند به شما کمک نماید.
ورزش و تمرینات بدنی. ورزش و تمرین معتدل و آرام می‌تواند باعث بهبود سندرم پای بی قرار شود. اما فشار زاد هنگام ورزش بخصوص بر پاها می‌تواند اثر معکوس داشته باشند.
اجتناب از مصرف کافئین. بعضی اوقات کاهش مصرف کافئین و یا قطع آن می‌تواند شدت بیماری را کاهش دهد. برای آزمایش این موضوع برخورد می‌توانید چند هفته مصرف خوراکی های حاوی کافئین می‌تواند به شما کمک نماید.
منبع: ویکی پدیا / راستینه
دیدگاه شما