بیماری ام اس (MS) چیست و چه علائمی دارد؟

 ام اس (MS) چیست؟

بیماری ام اس (Multiple sclerosis) یک بیماری ناتوان‌ کننده است که مغز و نخاع را تحت تأثیر قرار می‌دهد. ام اس ممکن است سبب از دست دادن کنترل، دید، تعادل و حواس (بی‌حسی) شود.

در بیماری ام اس اعصاب مغز و نخاع توسط سیستم ایمنی بدن آسیب می‌بینند که به این اختلال بیماری خود ایمنی می‌گویند. (بیماری‌های خود ایمنی بیماری‌هایی هستند که در آنها سیستم ایمنی بدن که وظیفه آن حفاظت از بدن و نابود کردن عوامل خارجی همچون باکتری و میکروب‌ها است، به طور اشتباه شروع به حمله به بافت‌های بدن می‌کند).در بیماری ام اس، سیستم ایمنی بدن به سلول‌های عصبی حمله می‌کند. در نتیجه ام اس مشکلات ارتباطی بین مغز و بقیه بدن ایجاد می‌شود. این بیماری می‌تواند اعصاب را از بین ببرد یا به طور دائمی به آنها آسیب برساند.

(برای کسب اطلاعات بشتر مکملهای تقویت سیستم ایمنی بدن را مطالعه کنید)

علائم بیماری ام اس (MS) چیست؟

حافظه

کاهش و ضعف حافظه، ناتوانی در تمرکز، صحبت کردن و مشکلات زبانی از اختلالات رایج در نتیجه‌ پیشرفت بیماری ام اس است. البته بسیاری وقت‌ها می‌تواند از اولین علائم بیماری ام اس باشد.

اختلالات جنسی

اختلالات جنسی یکی از شایع‌ترین اختلالات در بیماران مبتلا به ام اس در مراحل شدید است. این وضعیت که در بیشتر اوقات عارضه‌ای غیر قابل پیشگیری است، یکی از علائم بیماری ام اس در نظر گرفته می‌شود.

سرگیجه

بیماران مبتلا به ام اس معمولاً در مستقیم حرکت کردن مشکل دارند. در واقع این عدم تعادل در کنترل حرکات معمولاً با پیشرفت بیماری و تخریب سلول‌های عصبی، فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهد. به همین خاطر است که بسیاری از مبتلایان به بیماری ام اس برای راه رفتن نیاز به عصا دارند.

دوبینی

دو بینی یا همان اختلالات بینایی به دلیل حمله‌ بیماری ام اس به سیستم عصبی و تأثیر بر روی عصب بینایی به وجود می‌آید و یکی از علائم بیماری ام اس محسوب می‌شود.

بی حالی و افسردگی

ابتلا به بیماری آزاردهنده‌ای مانند بیماری ام اس MS علاوه بر آسیب جسمی می‌تواند ابزاری برای شکنجه روحی فرد باشد. بسیاری از مبتلایان به ام اس، احساس افسردگی، تحریک‌پذیری و تغییرات خلق‌و‌خو را یکی از مشکلات رایج خود بیان می‌کنند.

ضعف و گرفتگی عضلات 

اسپاسم‌ها و گرفتگی‌های عضلانی حمله‌ای از علائم بسیار آزاردهنده بیماری ام اس هستند. این اسپاسم‌ها معمولا دردناک هستند و در بخش‌های انتهایی بدن نظیر دست‌ها و پاها ایجاد می‌شوند و بعد از چند دقیقه برطرف می‌شوند.

مور مور شدن انگشتان

بی‌حسی و مور مور شدن مداوم که معمولاً صورت و دست‌ها و پاها را درگیر می‌کند، از علائم بیماری ام اس است. آسیب و تخریب سلول‌های عصبی در مغز و نخاع سبب ایجاد این حالت می‌شود. در واقع بی‌حسی و مورمور شدن می‌تواند در ابتدا به صورت حمله‌ای فرد را مورد آسیب قرار دهد.

(بیمار‌های چشمی و مکملهای بینایی را بشناسیم را مطالعه کنید)

افراد در خطر ابتلاع به ام اس چه کسانی هستند؟

• سیگار کشیدن: افراد سیگاری خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری را دارند.
• جنسیت: زنان حدود دو برابر احتمال بیشتری برای ابتلا به MS نسبت به مردان دارند.
• سن: MS ممکن است در هر سنی اتفاق بیفتد، اما اغلب در افراد بین ۱۵ تا ۶۰ ساله رخ می‌دهد.
• سابقه خانوادگی: اگر یکی از والدین یا خواهر و برادر شما MS داشته باشد، شما در معرض خطر ابتلا به بیماری هستید.
• عفونت‌ها ویروس‌ها: از جمله اپشتاین بار، ویروسی که منونوکلئوز عفونی را ایجاد می‌کند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهند.
• آب و هوا:MS در کشورهای دارای آب و هوای معتدل، از جمله کانادا، شمال ایالات متحده، نیوزیلند، جنوب شرقی استرالیا و اروپا بسیار رایج است.

روش های درمان ام اس  (MS)

این بیماری درمان قطعی ندارد، اما راه‌های گوناگونی برای غلبه بر مشکلات ناشی از ام اس وجود دارد. بسیاری از علائم ام اس را می‌توان به گونه‌ای موثر توسط انواع درمان‌ها مهار نمود، داروهای تخفیف‌دهنده بیماری می‌توانند در کاهش حمله ها و شدت عودهای بیماری موثر باشد.

علاوه بر درمان‌های دارویی، متخصصان فیزیوتراپی، کاردرمانی و روانشناسان نیز می‌توانند در زمینه‌های حرکتی، هماهنگی اعضاء، توانایی در نگهداری، دفع و اختلالات تمرکزی و حافظه‌ای، کنترل و درمان استرس یاری رسان باشند.

فیزیوتراپی

فیزیوتراپی ام اس شامل تمریناتی برای تقویت عضلات و بهبود راه رفتن (نحوه راه رفتن) و تعادل و هماهنگی شماست. همچنین شامل کشش برای کمک به شما در حفظ تحرک و جلوگیری از اسپاسم عضلات است.

درمان دارویی

داروها درمان قطعی بیماری نیستند، اما می‌توانند تعداد و شدت حمله‌ها را کاهش دهند. معمول‌ترین داروی تخفیف دهنده بیماری داروهای اینترفرون بتا (سه دارو، با نام تجاری Rebif و Betafe) و گلاتیر امر استات (با نام تجاری Copaxone) هستند. البته که این داروها هم برای همه بیماران ام اس موثر نیستند.