آنتی هیستامین دکونژستانت چیست؟
آنتی هیستامین دکونژستانت برای چیست؟ تاکنون برای شما هم پیش آمده که هم بینی شما کیپ شده و به سختی نفس می‌کشید و همزمان آبریزش و عطسه‌های پیاپی امان شما را بریده است؟ این مسئله یک عارضه بسیار کلافه‌کننده بوده که بسیاری از ما هنگام سرماخوردگی یا اوج گرفتن آلرژی‌های فصلی آن را تجربه کرده‌ایم. در چنین مواقعی، به فکر مصرف یک دارو بیفتید، اما کدام یک؟ دارویی برای رفع آبریزش یا دارویی جهت باز شدن بینی؟
در اینجا آنتی هیستامین دکونژستانت به کمک شما می‌آید. در این مقاله از مجله دکتر لوکس، شما را با این دسته از داروها آشنا خواهیم کرد. درک درست چگونگی عملکرد آنتی هیستامین دکونژستانت به مدیریت بهتر علائم کمک می‌کند.
این داروی ترکیبی یک راه حل مناسب جهت بهبود همزمان دو مشکل اصلی یعنی واکنش‌های آلرژیک و گرفتگی مجاری تنفسی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
بررسی عملکرد آنتی هیستامین و دکونژستانت
به منظور فهم کامل این داروی ترکیبی، لازم است با دو جزء اصلی آن به صورت جداگانه آشنا شویم.
آنتی هیستامین
وظیفه آن مبارزه با علائم آلرژیک است. هنگامی که بدن شما در معرض یک ماده حساسیت‌زا مثل گرده گل یا گرد و غبار قرار می‌گیرد، ماده‌ای شیمیایی به نام هیستامین آزاد می‌کند. هیستامین عامل اصلی عطسه، آبریزش بینی، خارش چشم و گلو محسوب می‌شود.
در این جا آنتی هیستامین‌ها درست مثل یک نگهبان هوشیار عمل می‌کنند؛ آن‌ها گیرنده‌های هیستامین را در بدن مسدود نموده و اجازه نمی‌دهند هیستامین اثرات آزاردهنده خود را ایجاد نماید.
دکونژستانت
وظیفه آن رفع گرفتگی و احتقان بینی است. زمانی با گرفتگی بینی مواجهه می‌شوید که رگ‌های خونی داخل مجاری بینی شما در راستای التهاب، متورم و گشاد می‌شوند.
در واقع، این تورم مسیر عبور هوا را تنگ کرده و احساس کیپ بودن بینی را به شما القا می‌کند. دکونژستانت‌ها با تنگ کردن این رگ‌های خونی متورم، با سرعت تورم را کم کرده و مسیر تنفس شما را باز می‌کنند. برای خرید ویتامین b3 یوروویتال کلیک نمایید.
چرا آنتی هیستامین دکونژستانت موثر است؟
قدرت اصلی این دارو در ترکیبات آن پنهان است. در بسیاری از موارد، مثل رینیت آلرژیک (التهاب مخاط بینی ناشی از آلرژی) یا سرماخوردگی، شما به طور همزمان از هر دو گروه علائم رنج می‌برید:
- علام ناشی از تورم عروق (گرفتگی بینی)
- علائم ناشی از هیستامین (خارش، عطسه، آبریزش)
مصرف یک آنتی هیستامین به تنهایی می‌تواند آبریزش شما را کنترل نماید، اما هیچگونه تاثیری بر روی گرفتگی بینی نخواهد داشت.
از سوی دیگر، یک دکونژستانت به تنهایی بینی شما را باز می‌نماید، اما جلوی عطسه‌های شما را نمی‌گیرد. در این زمان که داروی ترکیبی آنتی هیستامین دکونژستانت وارد عمل شده و با یک تیر دو نشان می‌زند.
در حقیقت، این دارو به طور همزمان هم مانع از فعالیت هیستامین شده و هم تورم مجاری بینی را کم می‌کند.
این مقاله را از دست ندهید: اسپری آزمیکس اف موثرترین راه درمان راینیت آلرژیک
نام‌های رایج و اشکال دارویی
این داروها با نام‌های تجاری مختلفی در داروخانه‌ها یافت می‌شوند. در اغلب موارد در نام آن‌ها ترکیبی از اسامی یک آنتی هیستامین (مانند لوراتادین، ستیریزین، فکسوفنادین) و یک دکونژستانت (مانند سودوافدرین، فنیل افرین) دیده می‌شود.
- قرص
- کپسول
- شربت (مناسب کودکان و افرادی که با بلع قرص مشکل دارند)
کاربردهای اصلی قرص آنتی هیستامین دکونژستانت
در اکثر موارد این دسته از داروها جهت تسکین موقت علائم ناشی از شرایط زیر استفاده می‌شوند:
- سرماخوردگی‌های ویروسی
- سینوزیت (التهاب سینوس‌ها)
- التهاب گوش میانی ناشی از تجمع مایع
- رینیت آلرژیک فصلی یا دائمی (حساسیت)
- گرفتگی شیپور استاش (لوله اتصال گوش میانی به حلق)
در ادامه می‌توانید مقایسه ساده‌ای بین عملکرد یک آنتی هیستامین تنها و یک داروی ترکیبی را مشاهده نمایید.
ویژگی / علائم | آنتی‌هیستامین | آنتی‌هیستامین دکونژستانت ترکیبی |
|---|---|---|
کنترل عطسه | عالی | عالی |
کاهش آبریزش بینی | خوب | خوب |
رفع خارش چشم و گلو | عالی | عالی |
رفع گرفتگی بینی | ضعیف یا بدون اثر | بسیار موثر |
تسکین فشار سینوس‌ها | بدون اثر مستقیم | موثر |
چه کسانی باید در مصرف این دارو احتیاط کنند؟
درست است که این داروها بسیار نتیجه بخش هستند، اما در راستای دارا بودن جزء دکونژستانت، مصرف آن‌ها نیازمند احتیاط است. دکونژستانت‌ها با اثرگذاری بر عروق خونی، می‌توانند بر روی سایر بخش‌های بدن نیز تاثیر بگذارند. لازم است افراد با شرایط زیر پیش از مصرف با پزشک یا داروساز مشورت کنند:
- دیابت
- فشار خون بالا
- گلوکوم (آب سیاه)
- بیماری‌های قلبی-عروقی
- خانم‌های باردار یا شیرده
- بیماری‌های کلیوی یا کبدی
- مشکلات تیروئید (پرکاری تیروئید)
- مشکلات پروستات یا سختی در دفع ادرار
تداخلات دارویی مهم با آنتی هیستامین دکونژستانت
یکی از جوانب اصلی در مصرف هر دارویی، داشتن اطلاعات کافی از تداخلات احتمالی با سایر داروهاست. استفاده همزمان آنتی هیستامین دکونژستانت با برخی از داروها می‌تواند برای فرد خطرناک باشد یا اثر یکی از داروها را خنثی کند. دل صورتی که از داروهای زیر استفاده می‌کنید، لازم است به پزشک خود اطلاع دهید:
- داروهای کنترل فشار خون
- داروهای محرک سیستم عصبی
- داروهای ضدافسردگی سه حلقه‌ای
- داروهای دیگر سرماخوردگی و آلرژی
- داروهای مهارکننده مونوآمین اکسیداز
عوارض قرص آنتی هیستامین دکونژستانت
در جدول زیر برخی از عوارض جانبی احتمالی را می‌توانید مطالعه نمایید.
عوارض جانبی شایع | عوارض جانبی کمتر شایع یا نادر |
|---|---|
خشکی دهان، بینی و گلو | سرگیجه |
خواب‌آلودگی (بیشتر با نسل قدیم آنتی‌هیستامین‌ها) | سردرد |
بی‌قراری یا عصبی شدن | تاری دید |
افزایش ضربان قلب | مشکل در دفع ادرار |
مشکل در به خواب رفتن | افزایش فشار خون |
چه زمانی آنتی هیستامین دکونژستانت بهترین انتخاب نیست؟
همواره مصرف یک داروی ترکیبی بهترین گزینه برای همه افراد نخواهد بود. در شرایط زیر، شاید بهتر باشد از راهکارهای دیگری استفاده کنید:
وقتی به دنبال یک راهکار پیشگیرانه هستید
داروهای آنتی هیستامین دکونژستانت جهت تسکین علائم موجود طراحی شده‌اند، نه پیشگیری. در صورتی که می‌دانید به زودی فصل آلرژی شما شروع می‌شود، بهتر است با مشورت پزشک از داروهای پیشگیرانه مثل اسپری‌های استروئیدی بینی یا آنتی‌هیستامین‌های نسل جدید به صورت منظم استفاده نمایید.
وقتی فقط آبریزش بینی و عطسه دارید
در صورتی که بینی شما اصلا نگرفته است و مشکل اصلی شما تنها علائم کلاسیک آلرژی است، نیازی به جزء دکونژستانت ندارید. مصرف یک آنتی هیستامین ساده (مانند لوراتادین یا ستیریزین) به تنهایی کافی و انتخاب هوشمندانه‌تری است.
زمانی که فقط گرفتگی بینی دارید (بدون علائم آلرژی)
تصور کنید به دلیل یک سرماخوردگی خفیف یا تغییرات آب و هوایی، تنها دچار گرفتگی بینی شده‌اید و خبری از عطسه و آبریزش نیست. در این صورت، استفاده از یک اسپری بینی دکونژستانت موضعی یا یک قرص دکونژستانت تنها (مانند سودوافدرین) می‌تواند انتخاب بهتری باشد.
وقتی گرفتگی بینی مزمن است
در صورتی که گرفتگی بینی شما بیش از 7 تا 10 روز ادامه دار باشد، مصرف خودسرانه دکونژستانت‌ها کار درستی نبوده و می‌تواند ریشه‌های دیگری مانند پولیپ بینی، انحراف تیغه بینی یا سینوزیت مزمن داشته باشد که نیازمند تشخیص و درمان توسط پزشک متخصص است.
سوالات متداول درباره آنتی هیستامین‌ها
1. آیا آنتی هیستامین دکونژستانت خواب‌آور است؟
ترکیبات حاوی آنتی‌هیستامین‌های نسل اول (مانند دیفن‌هیدرامین) خواب‌آور هستند، اما ترکیبات جدیدتر با آنتی‌هیستامین‌های نسل دوم (مانند لوراتادین) معمولا اثر خواب‌آوری کمتری دارند یا اصلا ندارند. دکونژستانت می‌تواند موجب بی‌قراری شود که اثر خواب‌آلودگی را خنثی می‌کند.
2. چه مدت می‌توان از این دارو استفاده کرد؟
این داروها جهت استفاده کوتاه‌مدت (معمولا 3 تا 7 روز) طراحی شده‌اند. استفاده طولانی‌تر از دکونژستانت‌ها توصیه نمی‌شود مگر با تجویز مستقیم پزشک متخصص.
3. آیا این داروها برای کودکان مناسب هستند؟
برخی از این داروها دارای فرمولاسیون مخصوص کودکان به در قالب شربت هستند اما مصرف آن‌ها در کودکان، به ویژه زیر 6 سال، حتما با تجویز و تحت نظر پزشک باشد.
4. تفاوت آن با اسپری بینی چیست؟
این داروها به صورت سیستمیک (خوراکی) عمل نموده و روی کل بدن تاثیر می‌گذارند. اسپری‌های بینی دکونژستانت به صورت موضعی عمل کرده و اثرشان به طور مستقیم روی عروق بینی است که موجب می‌شود عوارض سیستمیک کمتری داشته باشند اما استفاده طولانی‌مدت از آن‌ها نیز می‌تواند مضر باشد.
5. آیا این دارو واقعا فشار خون را بالا می‌برد؟
بله، جزء دکونژستانت این دارو (مانند سودوافدرین) می‌تواند سیب تنگ شدن عروق خونی در سراسر بدن شود و به طور موقت فشار خون و ضربان قلب را افزایش دهد.
سخن پایانی
همانطور که در این مقاله مطالعه نمودید، آنتی هیستامین دکونژستانت یک داروی بسیار نتیجه‌بخش برای مدیریت همزمان علائم آلرژی و گرفتگی بینی محسوب می‌شود. این دارو با ترکیب دو عملکرد متفاوت در یک محصول، به میلیون‌ها نفر در سراسر جهان کمک می‌کند تا در فصول آلرژی یا همچنین دوران سرماخوردگی، کیفیت زندگی بهتری داشته باشند.
شناخت شرایطی که مصرف آن ضرورت دارد، آگاهی از موارد احتیاط و تداخلات دارویی و مهم‌تر از همه، مشورت با پزشک یا داروساز پیش از شروع مصرف، تضمین‌کننده اثرگذاری درست و جلوگیری از عوارض احتمالی است.
منبع: WebMD
دیدگاه شما