آلودگی هوا چیست؟ چگونه از آسیبهای آلودگی هوا جلوگیری کنیم؟
آلودگی هوا زمانی اتفاق میافتد که حجم زیادی از ذرات یا مواد مضر از قبیل گازها، ذرات و مولکولهای بیولوژیکی وارد اتمسفر کره زمین شود. جو یا اتمسفر سامانه گازی طبیعی پویا و پیچیدهای است که زندگانی در سیاره زمین به آن وابستهاست. کاهش ضخامت لایه ازون در استراتوسفر به خاطر آلودگی هوا، دیرزمانی است که خطری برای تندرستی مردمان و نیز زیستبومهای زمین شناخته میشود.
بر اساس گزارشی از سازمان جهانی بهداشت در سال ۲۰۱۴، آلودگی هوا در سال ۲۰۱۲ باعث مرگ ۷ میلیون انسان در سراسر جهان شدهاست. آلودگی هوای داخل ساختمان و آلودگی هوای شهری در گزارشی از مؤسسه Pure Earth در سال ۲۰۰۸ به عنوان بدترین مشکلات آلودگیهای سمی جهان شناخته شدهاست. آلودگی هوا ممکن است طبیعی (مانند فعالیت آتشفشانها)، یا مصنوعی (ساخته دست انسان) باشند. بیشتر آلودگیهای مصنوعی ناشی از فعالیت وسایل نقلیه و کارخانهها هستند.
اثرات و عوارض آلودگی هوا و راه پیشگیری از عوارض آلودگی هوا
چرا آلودگی هوا در زمستان بیشتر است؟
شروع فصل زمستان همواره با پدیده آلودگی هوا مواجه میشویم و از افرادی بسیاری میشونیم که باز هم زمستان و وارونگی دما باعث این آلودگی شده است. اما وارونگی هوا چیست؟
«وارونگی دما» یا همان لفظ غلط «وارونگی هوا» زمانی رخ میدهد که لایه ای از هوای گرم بالای هوای سرد مجاورت کره زمین قرار می گیرد. درچنین شرایطی پایداری هوا ایجاد می شود و به جای آنکه با افزایش ارتفاع کاهش دما داشته باشیم تا چند صد متر از سطح زمین با افزایش ارتفاع افزایش دما خواهیم داشت.
وارونگی هوا زمانی اتفاق می افتد که ترکیبات آلی فرار و اکسید نیتروژن با اشعه های فرابنفش خورشید واکنش نشان می دهند. منابع ابتدایی اکسید نیتروژن و ترکیب های آلی فرار منابع سیار مانند ماشین ها، کامیون ها، اتوبوس ها، تجهیزات ساختمانی و کشاورزی هستند.
وارونگی هوا بعداز ظهر ها و ساعات ابتدایی شب به بیشترین حد خود می رسد ، بیشترین میزان وارونگی طی ماه های تابستان اتفاق می افتد این مشکل یک محرک قوی است که موجب تنگ شدن راه های هوا و کار بیشتر سیستم تنفسی به منظور فراهم آوردن اکسیژن بیشتر می شود.
چرا آلودگی هوا در زمستان بیشتر است؟
اثرات آلودگی هوا بر بدن
حتی انسان های سالم نیز می توانند فشار بر روی سلامت که به دلیل آلودگی هوا به وجود می آید، مانند؛ ناراحی و سوزش سیستم تنفسی و مشکلات تنفسی را در هنگام فعالیت های بیرون از خانه، تجربه کنند. آلودگی هوا نه تنها سلامت جسم را تهدید می کند بلکه در ایجاد افسردگی، پرخاشگری، خواب آلودگی، بیش فعالی کودکان و دیگر اختلالات روانی نیز موثر است.
خطر حقیقی در مورد اثرات زیان بار به شرایط سلامتی فعلی شما، نوع و تمرکز آلودگی و زمانی که در معرض هوای آلوده بوده اید ،بستگی دارد میزان بالای هوای آلوده می تواند موجب مشکلات سلامتی فوری شود که در این بخش از به آنها خواهیم پرداخت.
عوارض آلودگی هوا
- استرس اضافی برای ریه ها و قلب، که بنابراین برای فراهم کردن اکسیژن کافی برای بدن بیشتر باید کارکنند.
- پیشرفت بیماری هایی مانند آسم، برونشیت، آمفزیم( نوعی بیماری ریوی) و حتی سرطان.
- از دست دادن ظرفیت ریه ها و کاهش عملکرد آن ها.
- بیماری های قلبی _رگی و تنفسی شدید.
- سرعت بخشیدن بر پیری ریه ها.
- آسیب سلولی به سیستم تنفسی.
- کوتاه شدن دوره ی زندگی.
اثرات آلودگی هوا بر بدن
بیشترین آسیب آلودگی هوا به چه افرادی وارد می شود ؟
- زنان باردار.
- کار گرانی که در محیط باز کار می کنند.
- بزرگسالان با سن بیشتر و سالمندان.
- کودکان زیر 14 سال.
- ورزشکارانی که تمرین می کنند.
- افرادی با قدرت بدنی خوب در محیط خارج از خانه.
- افرادی که در گروه های بالا قرار دارند ،حتی با تماس کمتر با هوای آلوده نیز مشکلات سلامتی را تجربه می کنند و یا ممکن است شدت مشکلات در آن ها بیشتر و شدیدتر باشد.
راههای پیشگیری از آسیبهای آلودگی هوا
تغذیه در هوای آلوده
شهروندان در شرایطی که هوا آلوده است از مایعات به خصوص مایعات گرم بیشتر استفاده کنند، چرا که خوردن مایعات عملکرد ریه را تسهیل میکند و همچنین یکی از توصیههای تغذیهای در شرایط آلودگی هوا، مصرف شیر کم چرب است، زیرا کلسیم موجود در شیر از جذب سرب و فلزات سنگین موجود در هوای آلوده جلوگیری میکند. میوهها و سبزیجات تازه نیز با داشتن آب، املاح و انواع ویتامینها برای دفع مسمومیت از بدن به ویژه مسمومیت ناشی از سرب بسیار مفید بوده و همچنین استفاده از ماسکهای فیبری یا ماسکهای فیلتردار طوری که دهان و بینی را بطور کامل پوشش دهد از راههای حفاظت در برابر ذرات معلق در هواست. مصرف کم تر محرکهای غذایی نیز مانند ادویهها به خصوص فلفل یا نوشابهها درمواقع آلودگی موثر است
شستشوی دست و صورت
با توجه به اینکه ذرات ریز ناشی از آلودگی هوا روی سطح پوست مینشینند، از این رو باید هنگام شستشوی دست و صورت از آب خالی استفاده نکرده و همچنین در شرایط آلودگی هوا، مردم از وسایل نقلیه عمومی استفاده کنند، چرا که استفاده از وسایل نقلیه عمومی از یک سو باعث کاهش ترافیک شده و از سوی دیگر سبب کاهش آلودگی هوا میشود. علایم ناشی از آلودگی هوا مانند سردرد، استرس، خواب آلودگی و...
استفاده از دارو در هوای آلوده
همشهریان دقت کنند، که در صورت احساس سرفه و عطسه، به هیچ وجه از بروز آن جلوگیری نکرده و ازداروی ضد سرفه استفاده نکنند، چراکه این یک مکانیزم دفاعی جهت خروج ذرات، میکروبها و آلودگیها از بدن است. طبق اطلاعیه مرکز بهداشت تبریز؛ هنگام بروز پدیده آلودگی هوا، فضای داخل خانه هم به اندازه هوای بیرون خانه دچار آلودگی میشود برای جلوگیری از این کار بهتر است میزان حرارت وسیله گرمازا را در کمترین حد خود قرار داد تا هوای خانه عوض شود.
راهکارهای دیگر
در صورت وجود گل و گیاه در خانه کاهش پیدا کرده و با وجود گیاهان، هوا تمیزتر شده و رطوبت هوا به طور طبیعی حفظ میشود، همچنین همشهریان در شرایط آلودگی هوا از مصرف سیگار و قلیان پرهیز کرده و از رفت و آمدهای غیرضروری در سطح شهر خودداری کنند.
دیدگاه شما